Оросууд шатахууны нийлvvлэлтээ багасгаж байгаа нь Таван толгойтой холбоотой юу?

Манай иргэдийн дунд орос ах нар шатахууны нийлvvлэлтээ багасгаж байгаа нь Таван толгойн хувь заяатай холбоотой хэмээн хардаж байгааг vгvйсгэх аргагvй юм.У чир нь тэд Тавантолгойд ямар нэгэн байдлаар оролцох сонирхол аль эртнээс байсан, одоо ч байсаар байна гэхдээ энэ бол хардлага, таамаг тєдий зvйл юм.

 Хойд хєршєєс импордолдог нефтийн бvтээгдэхvvний vнийн саналыг Засгийн газар єнгєрсєн долоо хоногт хийсэн хуралдаанаараа авч  хэлэлцсэн билээ. Хуралдаанаар автобензинд ногдуулах татварыг бууруулж, дизелийн тvлшээс авч байсан татварыг тэглэсэн юм. Энэ шийдвэр нь єнгєрсєн баасан гарагаас эхлэн хvчин  тєгєлдєр болсон.

Харин энэ амралтын єдрvvдэд зарим шатахуун тvгээх станцууд vнээ 30-80 тєгрєгєєр нэмжээ. А80 бензин гэхэд л 1160 байсан бол 30 тєгрєгєєр нэмэгдэж 1190 тєгрєгєєр, дизель тvлш 1300 тєгрєг байсан бол 80 тєгрєгєєр нэмэгдэж 1380 тєгрєгийн vнэд хvрсэн байв. Хоёрдугаар cap гарсаар импортын А-80 шатахууны vнэ нэг тонн тутамд 72, Аи-92 шатахууных 21, дизель тvлшний vнэ 78 ам.доллараар єсчээ. Тиймээс Сvхбаатар, Эрээнцав, Замын-Vvд, Алтанбулагийн боомтоор орж ирж буй дизель тvлшний онцгой албан татварыг тэглэж, А-80 бензиний нэг тонн тутмын онцгой албан татвар 190 тєгрєг байсныг 160 болгон бууруулаад байна. Оросоос оруулж ирж буй шатахууны vнэ нэмэгдсэн тул Эрдэс баялаг, эрчим хvчний яам болон Сангийн яамны Ажлын хэсгийн шийдвэрийн дагуу нэг литр нь 1280 тєгрєг байсан дизель тvлшний vнийг 100-120 тєгрєгєєр нэмэхээр тооцоолжээ. Ингэснээр єчигдрєєс нэг литр дизель тvлшийг 1380-1400 тєгрєгєєр худалдаж эхэллээ.

Одоогоор манайд худалддаг шатахууны нийлvvлэлтээ 20 орчим хувиар багасгасан. Цаашдаа ч багасгаж мэдэхээр байгаа. Эрдэс баялаг эрчим хvчний яам, Газрын тосны газарт єгсєн бичигт нь энэ талаар дурьдсан байгаа. Нийлvvлэлтийг бууруулснаас болоод шатахуун борлуулдаг жижиг компаниуд дампуурлаа зарлахад хvрээд байгаа.  Яагаад гэхээр тэд чинь хойд хєршєєс єєрсдєє очиж шатахуунаа авдаггvй. Боомтуудаас авдаг байсан. Нийлvvлэлт нь багасахаар юу болох нь ойлгомжтой шvv дээ. Гэтэл одоо урин дулаан цаг эхэлж vйлдвэр, барилгын ажил эхэллээ. Засгийн газар vvнийг анхаарч л байгаа байх хэмээн ойлгож байна.


Уул нь манай  улс газрын тосны ашиглалтын нєєцєє бvрэн тогтоогоогvй ч 119 сая тонн хайгуулын нєєцтэй гэдэг. Манай улсын газрын тосны нєєц Эрдэнэсийн санд бvртгэгдсэний дараа тодорхой болно хэмээн мэргэжлийн хvмvvс ярьдаг.

Дээр дурдсан хайгуулын нєєцийг Дорноговь аймгийн Тамсаг, Дорнод аймгийн Матадад илрvvлсэн.  "Петрочайна Дачин Тамсаг" XXK , "Даншон газрын тос" XXK энд нийтдээ 12 жилийн турш хайгуулын болоод туршилтын олборлолт хийж байгаа юм. Дээрх компаниуд нэг цооногоос дунджаар 20-180 баррель тос гаргаж, долоо хоногт 27 вагон тос ачуулдаг ажээ. Нэг тонн газрын тос олборлоход 14 сая тєгрєг зарцуулдаг байна. Єєрєєр хэлбэл нэг баррель тос олборлох зардал нь 13 ам.доллар. Харин олон улсын жишигт энэхvv зардал нь 9-13ам.доллар байдаг байна.

Монголынхоо бас нэгэн  баялгаа урд хєрш рvv зєєж байхаар

Монголдоо нэфьт боловсруулах vйлдвэр барих хэрэгтэй юм бишvv тэгвэл ядаж хойд хєршєєс шатахууны хувьд хараат биш болох нь тодорхой.

Манайх єєрєє нэфьтэй хэрнээ тэрийгээ гадагш нь єгчихдєг Єєрсдєє нэфьтийн бvтээгдхvvн гаднаас єндєр vнээр авдаг ийм л замаар яваад байх уу. Шатахууны нийлvvлэлт багассаны уршгаар манайд єргєн хэрэглээний барааны vнэ єсч инфляци хэмээх зvйл нь тэнгэрт цойлоод энгийн ардын амьдралыш хvгдрvvлсээр байна шvv дээ.